Σάββατο 27 Οκτωβρίου 2012

Αφιέρωμα στον Τάσο Λειβαδίτη


Την Δευτέρα 29 Οκτωβρίου 2012 στις 8:30 το βράδυ στο βιβλιοπωλείο – καφενείο ΧΑΡΤΑ (Σκενδεράνη 16Α-Β, Βόλος, τηλ: 2421033250) παρουσιάζεται ένα ποιητικό και μουσικό αφιερωμα στον ποιητή Τάσο Λειβαδίτη.

Συνεχίζοντας τη δράση του για δεύτερη χρονιά, και μετά τις βραδιές για τους ποιητές Θωμά Γκόρπα και Βύρωνα Λεοντάρη, η ομάδα “Άσυλο Ποιητών” παρουσιάζει τώρα στη Χάρτα ένα ποιητικό και μουσικό αφιέρωμα στον ποιητή Τάσο Λειβαδίτη με την επιμέλεια του Κώστα Γκόγκα. Φιλολογική προσέγγιση: Νέλλη Βλαστού. Συμμετέχουν επίσης: Αστέρης Γκέκας, Ισαβέλα Μαρτζοπούλου, Ελένη Κωστούλα και άλλοι φίλοι. Στο μουσικό μέρος: Μιχάλης Πόρναλης, Οδυσσέας Χαλκιάς, Γεωργία Λασαντού και Βασίλης Μπλαζής.

Τάσος Λειβαδίτης: Μια ποίηση καμωμένη για πάντα
«Το ημερολόγιο θα δείχνει Οκτώβριο- με τα μαραμένα φύλα και τις εξεγέρσεις».
«Ω, που έζησα μια ζωή συγκεχυμένη ακαθόριστη σαν ένα όνειρο που το ξεχνάς το πρωί και μετά το ξαναθυμάσαι, μέχρι που δεν ξέρεις αν ήταν όνειρο ή το ίδιο το πεπρωμένο. Και είδα τ’ ανοιχτά παράθυρα σα μεγάλα βιβλία της ερημιάς όπου διάβασα το ποτέ και το τίποτα. Κι έπρεπε εδώ απ’ αυτό το ποτέ και το τίποτα// να φτιάξω μια ποίηση για πάντα.»

Το ημερολόγιο έδειχνε 30 Οκτωβρίου 1988 όταν ο Τάσος Λειβαδίτης μας αποχαιρέτισε για πάντα. Κρατήσαμε τους σπουδαίους στίχους του, που πολλά είχαν προείπει:
«Ομως εδώ τελείωσα. Ωρα να φύγω. Οπως θα φύγετε κάποτε κι εσείς. Και τα φαντάσματα της ζωής μου θα μ’ αναζητούν τώρα τρέχοντας μες στη νύχτα και τα φύλλα θα ριγούν και θα πέφτουν. Ετσι συνήθως έρχεται το φθινόπωρο. Γι’ αυτό, σας λέω, ας κοιτάξουμε τη ζωή μας με λίγη περισσότερη συμπόνοια/ μιας και δεν ήτανε ποτέ πραγματική.»

Δεν είχε φανταστεί (ή μήπως είχε;) ότι τα φαντάσματα της ζωής του θα πολλαπλασιάζονταν τόσο δραματικά μέσα σε τόσο λίγο χρονικό διάστημα από τον θάνατό του. Η περιπέτεια του Οράματος που έφτασε να γίνει δοκιμασία, οι καταρρεύσεις που κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί, οι ταχύτατες αλλαγές σε κώδικες συμπεριφορών και κοινωνικούς χάρτες, στοιχεία απρόβλεπτα ακόμη και για τους υποψιασμένους, άλλαξαν πολλά δεκαεννιά χρόνια μετά. Ηδη, μόλις ένα- δυο χρόνια μετά τον θάνατο του ποιητή, ο «μη υπάρξας» (και διόλου «υπαρκτός») σοσιαλισμός είχε εκμετρήσει το ζην.
Αλλά, εκείνος το γνώριζε κατά βάθος ότι μονάχα ο Δίκαιος Χρόνος
(«αυτός που μαραίνει τον έρωτα και ωριμάζει το στάχυ και στεφανώνει την υπομονή/ και ταξιθέτης του σύμπαντος τοποθετεί τον καθένα στη θέση που του ανήκει») σε δικαιώνει ή σε στέλει ανάμεσα «στους ποιητές άδοξοι που ‘ναι» (κατά τον Καρυωτάκη). Ο Δίκαιος Χρόνος, λέει, σήμερα, για τον Τάσο Λειβαδίτη πως υπήρξε ένας δημιουργός μείζον. Οχι παραγνωρισμένος, ευτυχώς, ούτε όμως και τόσο αναγνωρισμένος όσο θα έπρεπε.
Καθώς η αισθητική αλλάζει, ο Δίκαιος Χρόνος είναι που «νομοθετεί άσφαλτα στο χρηματιστήριο των αξιών». Αλλά ποιες είναι οι αξίες σήμερα; Και πόσο έχουν αλλάξει από την εποχή εκείνων που ονειρεύτηκαν μιαν άλλη Ελλάδα και έδωσαν τα πάντα γι’ αυτό τον σκοπό;
Ο Τάσος Λειβαδίτης ήταν ένας από τους τελευταίους ποιητές που ακολούθησαν το συλλογικό όραμα, έστω και αν αυτό σήμαινε δραματικές περιπέτειες. Περιπέτεις όχι μονάχα με την έννοια των εξοριών και των διώξεων, αλλά και με εκείνη των εσωτερικών αναταράξεων. Ο άνθρωπος που οραματίστηκε έναν καλύτερο κόσμο, δεν πικράθηκε και λίγο όταν, πολύ σύντομα, κατανόησε την ουτοπία αυτού του οράματος. Ούτε όμως έχασε την πίστη του όταν η αμφιβολία άρχισε να διεισδύει στο όραμα και να κάνει εκείνους που ακολουθούσαν το όνειρο περισσότερο ανεξάρτητους. Ας σκεφθούμε όμως πόσο στοιχίζει κάθε αποκοπή: ο ομφάλιος λώρος, ο απογαλακτισμός, η ενηλικίωση. Πόσες βεβαιότητες αφήνεις πίσω σου για πάντα.
Ο Τάσος Λειβαδίτης δεν υπήρξε μονάχα ένας αιρετικός της Αριστεράς. Υπήρξε διαφορετικός. Γνωρίζοντας πόσο εξίωξαν στον χώρο αυτόν τους αιρετικούς, μπορούμε να φανταστούμε πόσο πλήγωσαν τους διαφορετικούς. Αλλά ο ποιητής δεν έζησε ποτέ εν αντεπιθέσει. Εν θέσει, έζησε.
Ολα αυτά δέθηκαν με την δημιουργία του. Δεν έγραφε μανιφέστα, ποιήματα έγραφε. Μέσα από τους στίχους του είπε τον Κόσμο όπως τον προσελάμβανε, περιέγραψε τον Ανθρωπο και τις περιπέτειές του. Η μάχη της καθημερινότητας ήταν εξίσου σπουδαία με τις μάχες του κινήματος και τα παιδικά χρόνια το ίδιο εκστατικά με τις στιγμές που αξίζει να λέγεσαι Ανθρωπος. Εστω και αν η μοναξιά καραδοκεί πάντοτε.
Γιατί ο κόσμος του ποιητή, όπως είχε σημειώσει και ο αξέχαστος φίλος μου Χρίστος Χειμάρας, «είναι ο κόσμος της ταπείνωσης και της εξουθένωσης. Είναι ένας κόσμος πίκρας και ματαιότητας». Και ο Τάσος Λειβαδίτης πολύ πόνεσε, πολύ βασανίστηκε, πολύ ταλαντεύτηκε και πολύ πόνεσε στη ζωή του. (από το ιστολόγιο
Εαρινή Συμφωνία)
 




Τρίτη 16 Οκτωβρίου 2012

Ζωγραφική στο σώμα της ποίησης: Έκθεση ζωγραφικής του Γιάννη Μιχαηλίδη


Την Πέμπτη 18 Οκτωβρίου 2012 στις 8:00 το βράδυ εγκαινιάζεται στο βιβλιοπωλείο ΧΑΡΤΑ (Σκενδεράνη 16Β, Βόλος, τηλ: 2421033250) έκθεση ζωγραφικής του Γιάννη Μιχαηλίδη. Διάρκεια έκθεσης: 18 Οκτωβρίου – 3 Νοεμβρίου 2012.

Για τη έκθεση στη Χάρτα ο Γιάννης Μιχαηλίδης σημειώνει:
                                                                                   «εσύ δεν γράφεις,
                                                                                   τις λέξεις ζωγραφίζεις»

«Ο Αθλητής του τίποτα», «Ο λεπτουργός», « Ο ένοικος», «Τα Χριστούγεννα της ισοπαλίας»,
«Ο προπονητής παίκτης» και τέλος «Τα στρουθία» ήταν η αφορμή να προκύψουν τα έργα
αυτής της έκθεσης. ΄Εργα μικρών διαστάσεων προκειμένου να εικονογραφήσουν ή να γίνουν εξώφυλλα ποιητικών συλλογών. Θ α τα δούμε σε βιβλία φίλων ποιητών του Γιάννη Κοντού, της Παυλίνας Παμπούδη, του Βασίλη Στεριάδη, του Ματθαίου Μουντέ, των λογοτεχνικών περιοδικών «Λέξη» και «Δέντρο» του Θανάση Νιάρχου- Αντώνη Φωστιέρη και του Κώστα Μαυρουδή αντίστοιχα. Επίσης, στα βιβλία των ποιητών Κωστή Γκιμοσούλη, Γιώργου Παναγιώτου, Γιάννη Κακουλίδη, Σωτήρη Κακίση, Μανώλη Πρατικάκη, ΄Αγι Μπράτσου και πάει λέγοντας.
Κάθε ανάθεση ήταν για μένα η δημιουργία μια σειράς έργων, για να επιλεγεί το καλύτερο
από τεχνικής άποψης, ώστε να έχουμε την σωστότερη εκτυπωτική απόδοση.
Με το πέρασμα του χρόνου συγκεντρώθηκαν τα έργα αυτά που εκθέτω τώρα στη «Χάρτα».
Περίμενα αυτή την ευκαιρία για να τα παρουσιάσω στο φυσικό τους χώρο που είναι το βιβλιοπωλείο.
Κλείνοντας το σύντομο σημείωμα θέλω να πω ένα ευχαριστώ στους φίλους ποιητές που
μαζί τους γνώρισα την ποίηση της γενιάς του ‘ 70, μιας γενιάς στην οποία ανήκω.
Γιάννης Μιχαηλίδης  
4 Σεπτεμβρίου 2012

Και ο ποιητής Γιάννης Κοντός γράφει με αφορμή την έκθεση:
Ο Γιάννης Μιχαηλίδης συνεχίζοντας την παράδοση των ζωγράφων (κυρίως της γενιάς του΄30) ζωγράφισε τα εξώφυλλα των βιβλίων των ποιητών της γενιάς του και εικονογράφησε πολλά από αυτά, ερμηνεύοντας με τη δική του τέχνη και το δικό του ψυχισμό τα ποιήματα και τις προεκτάσεις τους.
΄Ετσι, λοιπόν, για σαράντα χρόνια ήταν η μουσική υπόκρουση των χρωμάτων του που συνόδευαν και αγκάλιαζαν τα ποιήματα της γενιάς του ΄70.
Και επειδή αυτοί οι ποιητές είναι εικονιστές, εκτός των άλλων, προετοίμαζαν ένα μακρύ εικαστικό ταξίδι για το Γιάννη. Βεβαίως, όλα άρχισαν από τις φιλίες μας. ΄Ετσι βαδίσαμε μαζί. Ο γράφων έχει την μερίδα του λέοντος σε εξώφυλλα και εικονογραφήσεις. ΄Ενας πρόσθετος λόγος που ταυτιστήκαμε με το Γιάννη είναι γιατί από πολύ νωρίς πίστευα και συνεχίζω να πιστεύω ότι η λέξη και ο στίχος αντιστοιχούν σ΄ ένα χρώμα και σε μια εικαστική σύνθεση. Τότε και για είκοσι τουλάχιστον χρόνια βρισκόμαστε σχεδόν κάθε μέρα στα στέκια και στις γκαλερί και βλέπαμε, συζητούσαμε, ζούσαμε μέσα στο καμίνι της Tέχνης. Σε μια Αθήνα πολύβουη μεν, αλλά πιο ανθρώπινη. Βέβαια, η ζωή συνεχίζεται, αλλά εμείς με τις απόψεις μας συντηρήσαμε το αεράκι της Iστορίας και της Tέχνης. [...] Για τη ζωγραφική του Γιάννη Μιχαηλίδη έχω γράψει πολλά κείμενα. Κατά την ταπεινή μου γνώμη η αφαίρεση στο έργο του συνεχίζεται και αναδύει το μοντέρνο. Ο αψεγάδιαστος μοντερνισμός του και η απλότητα σε πείθουν και σε κάνουν οπαδό του. Χωρίς υπερβολή, είναι ένας καλλιτέχνης αναντικατάστατος.
Με δυο λόγια είναι «φωτιά στη μέση της θάλασσας».

Γιάννης Κοντός
                                                                                                                                       Σεπτέμβριος 2012”



Ο Γιάννης Μιχαηλίδης γεννήθηκε στη Σκιάθο το 1940.
Ζει και εργάζεται στην Αθήνα και στο Πήλιο.
Από το 1961 μέχρι σήμερα έχουν οργανωθεί 35 ατομικές εκθέσεις των έργων του στην Αθήνα, τον Πειραιά, τη Θεσσαλονίκη, το Βόλο, τη Λάρισα, το Ηράκλειο, το Ρέθυμνο και την Μυτιλήνη. Έχει πάρει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις που έγιναν στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και σε 6 Πανελλήνιες εκθέσεις ( Ζάππειο Μέγαρο ), με πρώτη συμμετοχή το 1963.
Έχει εκπροσωπήσει την Ελλάδα σε εκθέσεις του εξωτερικού (Σόφια, Βουκουρέστι, Πολωνία, Ντάλας, Ν.Υόρκη).
Το 1970 στην έκθεση νέων καλλιτεχνών του Ε.Ε.T.E -Στέγη Γραμμάτων- τιμήθηκε με το Α΄ βραβείο ζωγραφικής.
Το 1985, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την Αθήνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, πήρε μέρος στις εκθέσεις «Μνήμες-Αναπλάσεις-Αναζητήσεις» και «Η Ελλάδα και η θάλασσα».
Έργα του υπάρχουν στις συλλογές του Υπουργείου Πολιτισμού, της Εθνικής Πινακοθήκης, της Βουλής των Ελλήνων, του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, της Δημοτικής Πινακοθήκης Βόλου, της Δημοτικής Πινακοθήκης Λάρισας, της Δημοτικής Πινακοθήκης Ρόδου, του Τελλόγλειου Ιδρύματος Θεσσαλονίκης, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, της Εθνικής Τράπεζας , του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (Αθήνας-Θεσσαλονίκης), της Ιονικής Τράπεζας, της Alpha Bank, του Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστόπουλου, της Αγροτικής Τράπεζας, της Γενικής Τράπεζας, της Τράπεζας Πειραιώς, του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, της Πινακοθήκης Πιερίδη,της Πινακοθήκης Εμφιετζόγλου και σε πολλές ιδιωτικές συλλογές.