Σάββατο 5 Ιανουαρίου 2013

Η γραφή του Δημήτρη Κοντού στη Χάρτα: Αφιέρωμα στη Δύση της Πανσελήνου - Roman Pictural

SELINI 6

Την Παρασκευή 18 Ιανουαρίου 2013 στις 20:00 μμ στο βιβλιοπωλείο - καφενείο Χάρτα (Σκενδεράνη 16 Α-Β, Βόλος, τηλ:241033250) εγκαινιάζεται έκθεση του ζωγράφου Δημήτρη Κοντού (1931-1996) με τίτλο: “Η γραφή του Δημήτρη Κοντού στη Χάρτα: Αφιέρωμα στην Δύση της Πανσελήνου - Roman Pictural”. Διάρκεια έκθεσης ως 2/2/2013.

Ο Δημήτρης Κοντός γεννήθηκε στην Τρίπολη το 1931 από γονείς Αρκάδες. Σπούδασε στην Σχολή Καλών Τεχνών-ΑΣΚΤ (1950-1955) με δάσκαλο τον Γιάννη Μόραλη. Το 1958 φεύγει για την Ρώμη όπου βρίσκονταν ήδη οι φίλοι του Βλάσης Κανιάρης, Γιάννης Γαίτης, Κώστας Τσόκλης και Νίκος Κεσσανλής. Όλοι μαζί το 1959 δημιουργούν το «Gruppo Sigma», μια ομάδα καλλιτεχνών η οποία παρακολουθεί τα πρωτοποριακά καλλιτεχνικά κινήματα και παρουσιάζει τις ιδέες της στην Νάπολη, την Μπολόνια και αργότερα στην Αθήνα. Το 1961 ο Δημήτρης Κοντός πηγαίνει στο Παρίσι όπου μένει μέχρι το 1964. Το 1964 επιστρέφει στην Ελλάδα και διορίζεται βοηθός - επιμελητής στην έδρα Ζωγραφικής και Ελευθέρου Σχεδίου στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Το 1968 διορίζεται επιμελητής Ελευθέρου Σχεδίου στο Πολυτεχνείο ενώ παράλληλα ανοίγει δικό του φροντιστήριο - εργαστήριο Ελευθέρου Σχεδίου και Ζωγραφικής στην Αθήνα. Το 1984 εκλέγεται καθηγητής στην νεοσύστατη Σχολή Καλών Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου στην Θεσσαλονίκη (Α.Π.Θ.) όπου συνεχίζει την εκπαιδευτική και καλλιτεχνική του δραστηριότητα μέχρι το θάνατό του σε ηλικία 65 ετών το 1996.
Το 2007 πραγματοποιείται στην Θεσσαλονίκη στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης η πρώτη αναδρομική του έκθεση (Μέγας Χορηγός το Ίδρυμα Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου) υπό την επιμέλεια της Μαρίας Κοτζαμάνη (1938- 2012) , η οποία, όπως αναφέρει και η δημοσιογράφος - κριτικός τέχνης Μαρία Μαραγκού, γνωρίζει όσο κανείς άλλος, μαζί με την Εφη Στρούζα, την δεκαετία του 1960-1970.
Κατά την διάρκεια της καλλιτεχνικής και εκπαιδευτικής του δραστηριότητας ο Δημήτρης Κοντός πραγματοποίησε ελάχιστες ατομικές εκθέσεις, συγκεκριμένα τέσσερις στον αριθμό. Το 1975 στην γκαλερί Δεσμός του Μάνου και της Επης Παυλίδη παρουσιάζει, σε δύο διαδοχικές εκθέσεις, δύο διαφορετικές θεματικές ενότητες. Η πρώτη φέρει τον τίτλο «1959-1963». Σε αυτή την έκθεση παρουσιάζονται οι «Μεταμορφώσεις» και οι «Ομογεννέσεις». Αμέσως μετά ο Δεσμός παρουσιάζει τα «Λατρευτικά». Είναι μία σειρά από έργα που το δυναμικό τους στοιχείο είναι το αφιέρωμα με την μορφή του τάματος και που η σχέση του στοιχείου αυτού με το θέμα κάθε έργου είναι η ίδια που υπάρχει στο σύστημα είδωλο-πιστός. Μετά από 18 χρόνια ο Δημήτρης Κοντός εκθέτει στην Θεσσαλονίκη στην αίθουσα τέχνης «Παρατηρητής» το «Roman Pictural” (1968) και τα «Παλιά Σχέδια 1961-1963», σχέδια που ζωγράφισε στο Παρίσι και στην Chanton με γραφίτη και χρωματιστά μολύβια σε χαρτί. Το 1995 παρουσιάζει στην Αθήνα, στην γκαλερί της Μαρίας Παπαδοπούλου την ενότητα «Παλιά Σχέδια 1961-1963».

Στην έκθεση που φιλοξενείται στην Χάρτα θα παρουσιαστεί το ανάπτυγμα του έργου “Roman Pictural” (1968) σε ψηφιακή εκτύπωση και οι δύο εκδόσεις του λευκώματος με τίτλο «Αφιέρωμα στην Δύση της Πανσελήνου».
Ο Δημήτρης Κοντός δουλεύει το «Roman Pictural» το 1968 πάνω σε illustration χαρτιά - σελίδες, διαστάσεων 16.5εκ.Χ13.5εκ. η κάθε μία, πάνω στις οποίες ζωγραφίζει με σινική μελάνη την σπειροειδή γραφή του συνθέτοντας έτσι την «ιστορία» του εικαστικού του μυθιστορήματος. Χρησιμοποιώντας σαν βάση τη δομή ενός φθηνού βιβλίου τσέπης ο Δημήτρης Κοντός προτείνει στην ουσία μια ευρύτερη διάδοση του περιεχομένου της τέχνης. Η ιδέα του «Εικαστικού Μυθιστορήματος» γεννήθηκε όταν διάβασε μια δήλωση του σύγχρονου συνθέτη Περνιέ ο οποίος είχε φανταστεί ένα μυθιστόρημα χωρίς γράμματα .
Η πρώτη έκδοση του έργου “Αφιέρωμα στη Δύση της Πανσελήνου” τυπώθηκε το 1993 με την τεχνική offset από τον Δημήτρη Κοντό στις εκδόσεις του «Παρατηρητή» στην Θεσσαλονίκη και η δεύτερη τυπώθηκε από την κόρη του, Βαγγελιώ Κοντού, το 2011 σε Giglee Prints στην Graphicon στην Αθήνα. Το λεύκωμα αποτελείται απο οχτώ μεταξοτυπίες που παριστάνουν τις φάσεις της σελήνης και ένα ερωτικό ποίημα.
Η ιστορικός τέχνης Θάλεια Στεφανίδου αναφέρει: « Ο Δημήτρης Κοντός μένοντας πιστός σε μινιμαλιστικούς χειρισμούς, αυτή τη φορά χρησιμοποιεί για το έργο του τη θεματική της Σελήνης, μια θεματική που κατεξοχήν συνδέθηκε με την ερωτική - ποιητική διαδικασία.»
Τόσο το “Roman Pictural” όσο και το “Αφιέρωμα στη Δύση της Πανσελήνου” κινούνται αποκλειστικά γύρω από την σπειροειδή γραφή του Δημήτρη Κοντού. Το μεν Roman Pictural αποτελεί το κορυφαίο έργο του πάνω στο οποίο βλέπουμε την εξελισσόμενη ελικοειδή γραφή του, ενώ στην Σελήνη έχουμε την σπειροειδή γραφή του σε ένα σταθερό μοτίβο (φόντο) πάνω στο οποίο “τρέχουν” χρωματιστές οι φάσεις της ανατολής και δύσης της Σελήνης.


Πρόγραμμα εγκαινίων:

  • 20:30-21:30: Ομιλίες των: Θανάση Τζαβάρα (ψυχίατρος-ψυχαναλυτής), Θάλειας Στεφανίδου (ιστορικός / κριτικός τέχνης-επιμελήτρια εκθέσεων) και Χρύσας Δραντάκη ( κοινωνιολόγος της τέχνης).
  • 21:45-22:15: Προβολή του ντοκιμαντέρ της Καλλιόπης Λεγάκη με τίτλο: «Μίμης Κοντός: Από την ανατολή ως τη δύση της σελήνης», παραγωγή Portolanos Films (2007), διάρκεια 24 λεπτά. Το ντοκιμαντέρ βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Δράμας το 2008.
Επίσης, θα προβάλλεται το video με τίτλο « Ένα μουσικό σχόλιο πάνω στο Roman Pictural». Visuals: Ερατώ Τζαβάρα, Μουσική: Βασίλης Τζαβάρας. Παραγωγή 2007. Το video παρουσιάστηκε πρώτη φορά στην εκδήλωση «Παρουσίαση του βιβλίου Roman Pictural» στο βιβλιοπωλείο Ιανός στην Αθήνα το Φεβρουάριο του 2009.

« Ο Δημήτρης Κοντός υπήρξε αναμφίβολα ένας από τους πιο γνήσιους και πρωτοπόρους καλλιτέχνες της γενιάς του…Πορεύτηκε πάντοτε με συνέπεια και απαράμιλλη τόλμη στις περιοχές του αγνώστου, αναζητώντας και προσδιορίζοντας έναν διαφορετικό ρόλο για την λειτουργία της τέχνης, όχι μόνο μέσα στο πλαίσιο της καλλιτεχνικής του δημιουργίας, αλλά και μέσα σε αυτό της ίδιας της ζωής….Σε κανέναν άλλο καλλιτέχνη η αμφίδρομη σχέση τέχνης –ζωής δεν ήταν τόσο οργανικά και άρρηκτα δεμένη…Στη βιωματική περιπέτεια της ζωής του, είχε μια πρωτογενή δύναμη ζωτικότητας, που ξεκινούσε από την οικουμενικότητα της φύσης και κατέληγε εντελώς φυσιολογικά ως τις απαρχές της γραφής και τις βαθιές δομές της γλώσσας….»
Μαρία Κοτζαμάνη (1938 -2012)
Απόσπασμα από την Μονογραφία του Δημήτρη Κοντού (1931-1996),
εκδόσεις ΙΤΑΝΟΣ, 2007.